× Zamknij
× zamknij menu

Indeks represjonowanych

Kluzińska-Żelechowska Janina, Rycerz Anna z domu Kluzińska, Śledź Jadwiga z domu Kluzińska

Kluzińska-Żelechowska Janina, urodzona 8 marca 1911 r. w Kutnie, córka Teodozji, zamieszkała w okresie okupacji w Warszawie;

Rycerz Anna z domu Kluzińska, urodzona 18 sierpnia 1905 r. w Kutnie, córka Teodozji, zamieszkała w okresie okupacji w Warszawie;

Śledź Jadwiga z domu Kluzińska, urodzona 11 lipca 1914 r., córka Teodozji, zamieszkała w okresie okupacji w Warszawie.

 

Przyczyny, okoliczności i rodzaj represji:

Żołnierki Armii Krajowej oraz członkinie Rady Pomocy Żydom „Żegota”. Ukrywały w mieszkaniu przy ulicy Chmielnej 29, a następnie przy ulicy Żurawiej 4a w Warszawie kilkanaście osób narodowości żydowskiej (nazwiska nieznane). Ponadto przewoziły ukrywających się Żydów z Warszawy, a także organizowały dla nich bezpieczne miejsca schronienia poza miastem. Siostry Kluzińskie zaangażowane były bezinteresownie w akcję pomocową od 1942 r. Prawdopodobnie na skutek donosu granatowego policjanta, któremu uprzednio przez pół roku płaciły okup, zostały aresztowane 2 grudnia 1943 r. i osadzone w więzieniu na Pawiaku w Warszawie. Pomimo tortur nie wydały miejsca schronienia Żydów. 10 grudnia 1943 r. siostry zostały rozstrzelane w zbiorowej egzekucji w ruinach getta warszawskiego.


Źródło: AŻIH, Dział Dokumentacji Odznaczeń Yad Vashem w Żydowskim Instytucie Historycznym (1979–2004), sygn. 1025 [Zaświadczenia z Muzeum Więzienia „Pawiak” dot. pobytu w więzieniu Jadwigi Śledź, Anny Rycerz i Janiny Kluzińskiej-Żelechowskiej wydane w latach 1990–1991; Pismo Muzeum Więzienia „Pawiak” do Alojzego Olińskiego w sprawie pobytu na Pawiaku sióstr Kluzińskich z dnia 4 listopada 1970 r.; Korespondencja między Alojzym Olińskim a Instytutem Yad Vashem i Żydowskim Instytutem Historycznym w sprawie uhonorowania sióstr Kluzińskich tytułem SwNŚ; Zaświadczenie Jerzego Dunina-Borkowskiego, świadka udzielania pomocy Żydom przez siostry Kluzińskie z dnia 30 września 1987 r.; Kwestionariusze personalne sióstr Kluzińskich wypełnione na potrzeby procedury przyznania tytułu SwNŚ przez członków rodziny w 1991 r.; Pismo Zbigniewa Rycerza do ŻIH z dnia 21 stycznia 1992 r.]; Yad Vashem, Departament Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, sygn. 5256.

Bibliografia: Kałuski M., Wypełniali przykazanie miłosierdzia. Polski Kościół i polscy katolicy wobec holocaustu, Warszawa 2000, s. 144. Kto ratuje jedno życie ratuje cały świat, „Fołks-Sztyme” 1989, nr 27.

Autor: Tomasz Gonet

Wpis pochodzi z:

Rejestr faktów represji na obywatelach polskich za pomoc ludności żydowskiej w okresie II wojny światowej
Opis oraz publikacja w formie PDF