Kliś Michał, urodzony 22 lipca 1900 r. w Staszówce (powiat kolbuszowski), syn Jakuba i Zofii, zawód: policjant grantowy, zamieszkały w okresie okupacji w Krakowie.
Przyczyny, okoliczności i rodzaj represji:
Żołnierz Armii Krajowej ps. „Wojtek”. Brał aktywny udział w Radzie Pomocy Żydom „Żegota”, w ramach której był odpowiedzialny za sporządzanie fałszywych dokumentów dla osób narodowości żydowskiej. Ponadto dostarczał żywność ukrywającym się osobom narodowości żydowskiej oraz ukrywał je czasowo w swoim mieszkaniu przy ul. Łobzowskiej 6 w Krakowie (Helena Tekielska vel Hai Kanner, Tadeusz Lass, Lusia Goldberg). Zorganizował również miejsce schronienia dla Heleny Tekielskiej w Woli Justowskiej oraz pośredniczył w przekazywaniu informacji pomiędzy nią a jej rodziną. Gdy dowiedział się o planowanej akcji Niemców skierowanej przeciwko ukrywającym się osobom na terenie Woli Justowskiej, udzielił schronienia Helenie Tekielskiej w swoim domu, a następnie znalazł dla niej miejsce ukrycia w Dobczycach. Za wyrabianie dokumentów Żydom został aresztowany przez gestapo 11 września 1943 r. i osadzony w więzieniu Montelupich w Krakowie, gdzie był brutalnie torturowany. Następnie przeniesiony do obozów koncentracyjnych: Gross-Rosen (nr 27 537), Litomierzyce oraz Flossenburg (nr 87 564). Zmarł wkrótce po zakończeniu wojny, na skutek chorób nabytych podczas pobytu w obozach.
Źródło: AMG-R; Zestaw pytań przy gromadzeniu relacji byłych więźniów KL Gross-Rosen, sygn. 6466/DP-A; Kartka pocztowa od syna p. Michała Klisia, sygn. 66/159/DP. AŻIH, Dział Dokumentacji Odznaczeń Yad Vashem w Żydowskim Instytucie Historycznym (1979–2004), sygn. 2248 [Pismo ŻIH do Instytutu Yad Vashem z dnia 7 listopada 2003 r. w sprawie przyznania tytułu SwNŚ Michałowi Klisiowi];
Bibliografia: Bartoszewski W., Lewinówna Z., Ten jest z Ojczyzny mojej: Wspomnienia z lat 1939–1945, Kraków 1969, s. 847; Bielawski W., Pilchowski C., Zbrodnie na Polakach dokonane przez hitlerowców za pomoc udzielaną Żydom, Warszawa 1981, s. 34; Iranek-Osmecki K., Kto ratuje jedno życie... Polacy i Żydzi 1939–1945, Londyn 1968, s. 274; Seweryn T., Wielostronna pomoc Żydom w czasie okupacji hitlerowskiej, „Przegląd Lekarski – Oświęcim” 1967, nr 1, s. 181; Those who helped. Polish rescuers od Jews during the Holocaust, t. III, Warszawa 1997, s. 78; Wroński T., Kronika okupowanego Krakowa, Kraków 1974, s. 290; Wroński S., Zwolak M., Polacy–Żydzi 1939–1945, Warszawa 1971, s. 439; Zajączkowski W., Martyrs of Charity, Washington 1988, s. 168; Zimmerer K., Zamordowany świat. Losy Żydów w Krakowie 1939–45, Kraków 2004, s. 211– 212.
Autor: Tomasz Gonet
