Ambroziak Ignacy, urodzony około 1895 r., zawód: rolnik, żona Rozalia, zamieszkały w okresie okupacji w Cholewach (powiat płoński).
Ambroziak Rozalia1 , zawód: rolniczka, mąż Ignacy, zamieszkała w okresie okupacji w Cholewach (powiat płoński).
Ambroziak Henryk, urodzony 16 lipca 1927 r. w Jeżewie, syn Ignacego i Rozalii, zamieszkały w okresie okupacji w Cholewach (powiat płoński).
Przyczyny, okoliczność i rodzaj represji:
Udzielili schronienia trzem braciom narodowości żydowskiej zbiegłym z getta płońskiego (Szmulowi, Moszkowi i Abramowi Lajzerom)2. Korzystający ze schronienia byli synami handlarza bydła z Płońska, który przed wojną dokonywał uboju zwierząt zakupionych między innymi u Ambroziaków. O ukrywających się Żydach doniósł Niemcom volksdeutsch nazwiskiem Gacyk. Niemcy trzykrotnie przeprowadzali rewizję w gospodarstwie Ambroziaków, nie odnajdując jednak ukrywających się Żydów, gdyż przebywali oni na terenie gospodarstwa wyłącznie w nocy. W trakcie rewizji Rozalia oraz jej syn Henryk byli brutalnie bici. W październiku 1943 r. Ignacy został aresztowany przez gestapo i żandarmerię i osadzony w Pomiechówku, a następnie został powieszony w publicznej egzekucji 21 listopada 1943 r. w lesie smarzewskim w pobliżu Złotopolic. Rozalia i Henryk uniknęli aresztowania. Ignacy i Rozalia Ambroziak zostali uhonorowani tytułami Sprawiedliwych wśród Narodów Świata 4 lipca 1991 r.
Źródło: Yad Vashem, Departament Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, sygn. 4957 [Protokół przesłuchania świadka Henryka Ambroziaka przez Prokuraturę Rejonową w Płońsku, 28.01.1988; Protokół przesłuchania Wacławy Mańkowskiej z d. Ambroziak3 z dnia 25 listopada 1987 r.].
Bibliografia: Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Ratujący Żydów podczas Holocaustu – Polska, red. I. Gutman, red. wyd. polskiego D. Libionka, R. Kuwałek, A. Kopciowski, Kraków 2009, t. II, s. 766–767.
Autor: Tomasz Gonet
1 W Księdze Sprawiedliwych… podano imię Różalia.
2 W swoim zeznaniu Henryk Ambroziak wspomina o dwóch mężczyznach o nieznanych nazwiskach – Julku i Ignacu.
3 Córka Ignacego i Rozalii Ambroziak.
