Kurdziel Jan, urodzony 19 listopada 1911 r. w Krzątce (powiat kolbuszowski), syn Tomasza i Katarzyny z domu Serafin, zawód: szewc, zamieszkały w okresie okupacji w Żarkach (powiat myszkowski).
Kurdziel Stanisław, urodzony 8 maja 1906 r. w Krzątce (powiat kolbuszowski), syn Tomasza i Katarzyny z domu Serafin, zawód: robotnik, zamieszkały w okresie okupacji w Żarkach (powiat myszkowski).
Przyczyny, okoliczności i rodzaj represji:
Bracia Jan i Stanisław Kurdziel bezinteresownie pomagali w ucieczce z getta w Żarkach dwóm znajomym Żydówkom (nazwiska nieznane). W trakcie próby opuszczenia miasta 24 września 1942 r. cała czwórka została zatrzymana przez gestapo. Żydówki, nie wzbudzając podejrzeń, dostały pozwolenie na kontynuację podróży, natomiast bracia Kurdzielowie, przy których w trakcie rewizji odnaleziono dokumenty Żydówek, zostali aresztowani, a następnie osadzeni w areszcie w Żarkach. Jan i Stanisław Kurdziel zostali skazani wyrokiem Sądu Specjalnego w Częstochowie na karę śmierci, którą wykonano 2 kwietnia 1943 r. w więzieniu w Częstochowie. Stanisław Kurdziel został uhonorowany tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata 10 marca 1992 r., Jan Kurdziel otrzymał ten tytuł 15 stycznia 1996 r.
Źródło: APC, Niemiecki Zakład Karny w Częstochowie, sygn. 2349, 2348, k. 1–10.
Bibliografia: Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Ratujący Żydów podczas Holocaustu – Polska, red. I. Gutman, red. wyd. polskiego D. Libionka, R. Kuwałek, A. Kopciowski, Kraków 2009, t. 1, s. 374–375; Urbański K., Zagłada Żydów w dystrykcie radomskim, Kraków 2004, s. 224; Żydzi Częstochowianie. Współistnienie – Holocaust – Pamięć, Częstochowa–Warszawa 2004, s. 215.
Autor: Grzegorz Onyszko
