Kowalska Anna z domu Penda, urodzona 19 czerwca 1908 r. w Kawenczynie, narodowość polska, wyznanie rzymskokatolickie, zawód: gospodyni domowa, w okresie okupacji niemieckiej zamieszkała w Warszawie.
Szperkiewicz (Sperkiewicz) Waleria z domu Blaskiewicz (Błaśkiewicz) urodzona w sierpniu 1898 r. w Szmulinie (powiat Płońsk), narodowość polska, wyznanie rzymskokatolickie, zawód: gospodyni domowa, w okresie okupacji zamieszkała w Warszawie.
Strauchhold Norbert Czesław, urodzony 13 marca 1903 r. w Warszawie, narodowość polska, wyznanie rzymskokatolickie, zawód: kontroler biletów tramwajowych, w okresie okupacji niemieckiej zamieszkały w Warszawie.
Przyczyny, okoliczności i rodzaj represji:
Anna Kowalska i Waleria Szperkiewicz od 6 września 1942 r. przez siedem dni za wynagrodzeniem udzielały schronienia uciekinierkom z getta warszawskiego: Chawie Gener i nieznanej z nazwiska kobiecie narodowości żydowskiej, którą Kowalska znała sprzed wojny. Szperkiewicz pośredniczyła w pozyskaniu fałszywych dokumentów, które za wynagrodzeniem zdobył Norbert Strauchhold. Kowalska, Szperkiewicz i Strauchhold zostali zatrzymani na skutek wydania ich przez Gener, która została zatrzymana przez niemiecką policję 15 września 1942 r. Kowalska i Szperkiewicz trafiły do aresztu przy ul. Daniłowiczowskiej 7. Sprawą trójki oskarżonych zajmował się Sąd Specjalny w Warszawie na posiedzeniu z 9 marca 1943 r. Sąd niemiecki postanowił wymierzyć Kowalskiej i Szperkiewicz karę 5 lat więzienia o zaostrzonym rygorze, a Strauchholdowi 6 lat. Oskarżonych pozbawiono dodatkowo praw obywatelskich na 4 lata. 28 kwietnia 1943 r. zarząd penitencjarny w Warszawie postanowił, aby Szperkiewicz i Kowalską przenieść do więzienia dla kobiet w Walendowie. Szperkiewicz w grudniu 1943 r. została przetransportowana do obozu Rodgau-Dieburg. Strauchhold został osadzony w więzieniu w Nowym Wiśniczu, a w sierpniu 1944 r. przetransportowano go do więzienia w Wolfenbüttel.
Źródło: AFB, Sąd Specjalny w Warszawie, R. 137/290.
Opracowanie: Aleksandra Namysło
Tłumaczenie materiału źródłowego: Jakub Grudniewski