× Zamknij
× zamknij menu

Indeks represjonowanych

Kalek Weronika, Abram (Abramowicz) Natalia

Kalek Weronika, urodzona 25 grudnia 1911 r. w Orzechowie (powiat radomszczański), narodowość polska, zawód: pomoc domowa, zamieszkała w okresie okupacji w Radomsku.

Abram (Abramowicz) Natalia, urodzona 2 października 1897 r. w Radomsku, córka Fryderyka Abramowicza, wpisana na volkslistę, zamieszkała w okresie okupacji w Radomsku.

 

Przyczyny, okoliczności i rodzaj represji:

Natalia Abram od stycznia 1943 r. udzielała schronienia zbiegłej z getta radomszczańskiego rodzinie narodowości żydowskiej (małżeństwu Steinlaufów z dwójką dzieci i ciotką pani Steinlauf). Rodzinie Steinlauf pomagała również ich przedwojenna służąca Weronika Kalek, która w maju 1943 r. odprowadziła ukrywające się dzieci z domu Natalii Abram do innych miejsc schronienia w Częstochowie. Zaopatrzeniem ukrywających się Żydów zajmowały się wspólnie Weronika Kalek i Natalia Abram, przy czym Weronika Kalek dostarczała zaopatrzenie dla obu ukrywających się w różnych miejscach dzieci państwa Steinlauf. Zarówno Kalek, jak iAbram udzielały pomocy bezinteresownie. Obie kobiety zostały aresztowane w maju 1943 r. i wyrokiem Sądu Specjalnego w Częstochowie z dnia 21 października 1943 r. skazane na karę śmierci. Decyzją generalnego gubernatora z 10 lutego 1944 r. wyrok dla Natalii Abram został w drodze ułaskawienia zamieniony na 5 lat ciężkiego więzienia. 15 sierpnia 1944 r. została ona przeniesiona do więzienia w Brzegu7 . Brak informacji o dalszych losach Weroniki Kalek. W Księdze Sprawiedliwych… przedstawiono odmienny przebieg wypadków. Według tego źródła Weronika Kalek podjęła próbę przetransportowania czterech ukrywających się Żydów w inne, nieznane bliżej miejsce. Podczas przeprowadzania przerzutu na skutek zdrady mężczyzny, który miał odebrać ukrywające się osoby, została wraz z Żydami zamordowana przez gestapo.

Natalia Abram i Weronika Kalek zostały uhonorowane tytułami Sprawiedliwych wśród Narodów Świata 20 lipca 1978 r.


Źródło: AFB, Sąd Specjalny w Częstochowie, R. 137/96.

Bibliografia: Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Ratujący Żydów podczas Holocaustu – Polska, red. I. Gutman, red. wyd. pol. D. Libionka, R. Kuwałek, A. Kopciowski, Kraków 2009, t. I, s. 2.

Autor: Tomasz Gonet

Tłumaczenie materiałów źródłowych: Joanna Beszczyńska

 

Wpis pochodzi z:

Rejestr faktów represji na obywatelach polskich za pomoc ludności żydowskiej w okresie II wojny światowej
Opis oraz publikacja w formie PDF