Bernatowicz Józef, urodzony 10 stycznia 1879 r. w Jarosławiu, syn Antona i Ewy z domu Buhalskiej, narodowość polska, wyznanie rzymskokatolickie, żona Anna z domu Halujko, zawód: murarz, zamieszkały w okresie okupacji niemieckiej we Lwowie.
Bernatowicz Anna z domu Halujko, urodzona 13 lipca 1879 r. w Przemyślu, córka Wasyla i Anastazji z domu Hamadiuk, narodowość ukraińska, wyznanie greckokatolickie, mąż Józef, gospodyni domowa, zamieszkała w okresie okupacji niemieckiej we Lwowie.
Przyczyny, okoliczności i rodzaj represji:
Małżeństwo Bernatowicz w piwnicy swojego domu przy ulicy Wniebowstąpienia 82 około dziewięciu miesięcy ukrywało dziewięcioro uciekinierów z getta lwowskiego: Szymona, Lilianę, Ritę i Annę Gotesman, Basię Kampf, Karolinę Karol, Szela Friedberga, Mariana Neu i Henia Haubera. Początkowo utrzymywali się oni z własnych pieniędzy, a potem z pieniędzy, które dostarczał im Żyd Halben, ukrywający się w Winnikach koło Lwowa pod nazwiskiem Kazimierz Purski. Stopniowo przybywali do domu Bernatowiczów kolejni Żydzi. Na skutek anonimowego donosu 9 grudnia 1943 r. dom Bernatowiczów został otoczony przez 24 ukraińskich i 2 niemieckich policjantów. Tego dnia aresztowano małżeństwo Bernatowiczów. Osadzono ich najpierw w więzieniu policyjnym, a od 14 kwietnia 1944 r. w niemieckim zakładzie karnym we Lwowie. Ich sprawą zajęła się prokuratura przy Sądzie Specjalnym we Lwowie. Obydwoje zdaniem prokuratury uczynili wykroczenie przeciw rozporządzeniu o ograniczeniach pobytu w Generalnym Gubernatorstwie z 10 listopada 1942 r. Sąd skazał Józefa Bernatowicza na karę śmierci, natomiast jego żonę na trzy lata więzienia o zaostrzonym rygorze. Kara śmierci, na którą został skazany Józef Bernatowicz, nie została wykonana z powodu nagłej ewakuacji niemieckich urzędów ze Lwowa i zwolnienia wszystkich więźniów, których z powodów logistycznych nie można było przetransportować do innego zakładu karnego. Dalsze losy Bernatowicza nie są znane. Natomiast Anna Bernatowicz trafiła do więzienia o zaostrzonym rygorze dla kobiet w Jaworze.
Źródło: AFB, Sąd Specjalny we Lwowie, R. 137/50.
Autor: Aleksandra Namysło
Tłumaczenie materiałów źródłowych: Jakub Grudniewski
