× Zamknij
× zamknij menu

Indeks represjonowanych

Tur Felicja (później Sikorska), Tur Karol, Tur Wacław, Tur z d. Grygorczuk Teofila

Tur Felicja (później Sikorska), urodzona 1 kwietnia 1927 r., w latach okupacji niemieckiej zamieszkała we wsi Sieśki, Landkreis Bielsk (powiat bielski), Bezirk Bialystok (Okręg Białystok).

Tur Karol, rolnik, w latach okupacji niemieckiej zamieszkały we wsi Sieśki, Landkreis Bielsk (powiat bielski), Bezirk Bialystok (Okręg Białystok).

Tur Wacław, urodzony 25 lutego 1928 r., w latach okupacji niemieckiej zamieszkały we wsi Sieśki, Landkreis Bielsk (powiat bielski), Bezirk Bialystok (Okręg Białystok).

Tur z d. Grygorczuk Teofila, urodzona 20 listopada 1889 r. w Sieśkach, córka Aleksandra i Zofii, rolniczka, w latach okupacji niemieckiej zamieszkała we wsi Sieśki, Landkreis Bielsk (powiat bielski), Bezirk Bialystok (Okręg Białystok).

 

Przyczyny, okoliczności i rodzaj represji:

Teofila i Karol Turowie mieszkali w czasie okupacji niemieckiej z dziećmi: Edwardem (ur. 1922 r.), Felicją i Wacławem. Pewnego dnia trafił do nich młody żydowski lekarz Julian Charin. Do Turów przyprowadziła go albo pielęgniarka Maria Kuzin (tak twierdzi ona sama i Edward Tur), albo ks. Feliks Zalewski (według Teofili i Wacława), który wcześniej był pacjentem Juliana Charina. Lekarz, wcześniej ukrywający się m.in. w Zalesiu w gm. Wyszki u Antoniego Falkowskiego, zamieszkał razem z rodziną Turów w ich dwupokojowym domu. Kiedy do gospodarzy ktoś przychodził, chował się za szafą stojącą w pokoju. W okolicy ukrywali się także brat i siostra Juliana. Po kilku lub kilkunastu tygodniach Charin został przypadkowo zauważony przez żandarmów z posterunku w Topczewie. Turowie, którzy zwykle czuwali w nocy, tym razem zapomnieli o warcie. Rano zjawili się u nich żandarmi. Charin nie zdążył się ukryć. Został rozstrzelany 19 marca 1943 r., natomiast Turowie (oprócz Edwarda, któremu udało się uciec) trafili do aresztu w Topczewie. Byli tam przetrzymywani przez kilka dni, po czym ich zwolniono. W ich sprawie interweniował ks. Zalewski. Waldemar Monkiewicz wspomina, że na rodzinę Turów nałożono także 300 marek grzywny, czego jednak nie potwierdzają zeznania świadków.


Źródła: AIPN Bi, IPN Bi 1/1032, Pomoc Żydom, Protokoły przesłuchań świadków: Marii Kuzin (12 VII 1988 r.), Felicji Sikorskiej (20 VI 1988 r.), Wacława Tura (20 VII 1988 r.), Edwarda Tura (18 VI 1988 r.); List Felicji Sikorskiej z 7 XII 1988 r.; Notatki sierż. Stefana Gramackiego z MO w Wyszkach z 24 III 1988 r., 16 V 1988 r., 11 XI 1988 r. 

Bibliografia: Dobroński A.C., To był wspaniały doktor, „Kurier Poranny”, 12 XII 2009; Monkiewicz W., Za cenę życia. O ratowaniu Żydów w Białostockiem w okresie okupacji niemieckiej [w:] Białostoccy Żydzi, t. 2, red. A. Dobroński, W. Monkiewicz, Białystok 1997.

Autor: Anna Pyżewska

Wpis pochodzi z:

Represje za pomoc Żydom na okupowanych ziemiach polskich w czasie II wojny światowej


Opis oraz gdzie kupić