× Zamknij
× zamknij menu

Indeks represjonowanych

Szupin Bruno

Szupin Bruno, urodzony ok. 1893 r., narodowość polska, wyznanie rzymskokatolickie, leśniczy, zamieszkały we wsi Ropa, Kreishaupt. Jaslo, dystyrkt krakowski, GG.

 

Przyczyny, okoliczności i rodzaj represji:

Bruno Szupin wraz z żoną Jadwigą mieszkał w przysiółku Smolówki, stanowiącym podczas okupacji niemieckiej cześć wsi Ropa. Polska rodzina udzielała czasowego schronienia kilku Żydom, m.in. w ich domu ukrywali się: Grosser z Łosia, Dawid Bodenstein i Dawid Mendel pochodzący z Ropy, Erbstein z Łosia, małżeństwo Sommerfeldów z Warszawy, które posiadało tzw. aryjskie dokumenty na nazwisko Lipińscy, rodzina Szpetów oraz Icek Sroka. Według Jadwigi Szupin, dzięki ostrzeżeniom komendanta tzw. policji granatowej w Ropie, Franciszka Wencla, uniknęli wcześniejszego aresztowania wraz z grupą ukrywających się u nich Żydów. W październiku 1943 r., podczas rewizji w ich domu, Wencel wraz z grupą tzw. policjantów granatowych ujął Sommerfelda, którego po wylegitymowaniu wypuścił. Żyd okazał mu wówczas fałszywe dokumenty na nazwisko Stanisław Lipiński. Z kolei w grudniu 1943 r. został aresztowany Icek Sroka, który wyznał, że przez pewien czas ukrywał się u Jadwigi Szupin. Wencel otrzymał rozkaz przeprowadzenia rewizji, o czym poinformował Szupinów. Przeszukania jednak nie przeprowadził, a do władz niemieckich napisał, że Żydów u nich nie znalazł. Wspomniani Żydzi ukrywali się także u innych gospodarzy w okolicy; m.in. Grosser znalazł schronienie w sąsiednim Łosiu u Karoliny Cichońskiej i jej ojczyma Franciszka Rówińskiego, gdzie prawdopodobnie w wyniku donosu 6 kwietnia 1944 r. został aresztowany przez Niemców. Grosser wskazł, że Bruno Szupin pomógł mu w ucieczce z obozu Plaszow, oraz oskarżył go o nielegalne posiadanie broni. Niemcy wraz z tzw. policjantami granatowymi aresztowali Szupina i wywieźli go do Gorlic. Jadwiga Szupin interweniowała w sprawie uwolnienia męża u oficera żandarmerii, od którego dowiedziała się, jakie zarzuty mu postawiono. Prawdopodobnie w lipcu albo sierpniu 1944 r. Bruno Szupin został rozstrzelany jako zakładnik w Ulaszowicach (obecnie dzielnica Jasła).


Źródła: AIPN Rz, IPN Rz 354/105, SOJ, Akta w sprawie Franciszka Wencla, Protokół rozprawy głównej z dnia 22 II 1949 r., k. 137−141, 139−140; ibidem, Wyrok i uzasadnienie SOJ z dnia 22 II 1949 r., k. 162−165; Rękopis Idziego Kulki, b.d., b.p., rkps, kopia w posiadaniu Michała Kalisza; ibidem, OKŚZpNP, IPN Rz 191/241, Ankiety GKBZH w Polsce, aresztowania, pow. Gorlice, k. 71−72; Kowalski T., Polityka eksterminacyjna okupanta hitlerowskiego wobec ludności powiatu gorlickiego w latach 1939−1945, mps w zbiorach AIPN w Rzeszowie, s. 16; Relacja Tadeusza Dwojaka z 8 XI 2011 r. (w zbiorach autora); Relacja Kazimierza Daty z 20 III 2012 r. (w zbiorach autora); USC w Ropie, Księga zgonów.

Bibliografia: Dusza L., Kryptonim „Nadleśnictwo 14”. Z dziejów konspiracji w Gorlickiem, Warszawa 1981, s. 116; Kalisz M., Rączy E., Dzieje społeczności żydowskiej powiatu gorlickiego podczas okupacji niemieckiej 1939–1945, Rzeszów 2015, s. 84–85; Leosz C., Ofiary zbrodni hitleryzmu [w:] Jasło oskarża. Zbrodnie hitlerowskie w regionie jasielskim 1939−1945, red. S. Cynarski, J. Garbacik, Warszawa 1985, s. 215.

Autor: Michał Kalisz

Wpis pochodzi z:

Represje za pomoc Żydom na okupowanych ziemiach polskich w czasie II wojny światowej


Opis oraz gdzie kupić