Stępień Władysław, urodzony 16 czerwca 1908 r. w Będzinie, syn Andrzeja i Gertrudy, narodowość polska, wyznanie rzymskokatolickie, urzędnik, zamieszkały w czasie okupacji w Pacanowie, Kreishaupt. Busko, dystrykt radomski, GG.
Cieślak Wojciech, urodzony 19 kwietnia 1894 r., narodowość polska, rolnik, zamieszkały w okresie okupacji w Łęce Szczucińskiej, Kreishaupt. Tarnow, dystrykt krakowski, GG.
Przyczyny, okoliczności i rodzaj represji:
Władysław Stępień, urzędnik w urzędzie gminy Pacanów, na przestrzeni lat 1942 i 1943 udzielał schronienia pochodzącej z Pacanowa Żydówce Jadwidze Noyman. Stępień był zaangażowany w struktury Armii Krajowej. Początkowo Jadwiga Noyman przebywała w domu Stępnia, natomiast od grudnia 1942 r. ukrywała się u jego rodziców Gertrudy i Andrzeja Stępniów, mieszkających we wsi Orzelec Mały. Następnie trafiła do domu siostry Stępnia Zofii Domagały. Przebywając w Orzelcu, Noyman została aresztowana przez Niemców, ale dość szybko wypuszczona na skutek zabiegów Władysława Stępnia. Ze względów bezpieczeństwa Stępień podawał Jadwigę Noyman za swoją żonę i przedstawiał ją jako Cecylię Stępień. Kobietę ukrywali kolejno Wojciech i Katarzyna Cieślakowie ze wsi Łęka, położonej w pobliżu Szczucina. Docelowo Władysław Stępień usiłował wywieźć Jadwigę Noyman do Lwowa i tam zatrudnić w fabryce należącej do kuzyna. 21 marca 1943 r. zabudowania Cieślaków zostały otoczone przez nieustalony oddział policji niemieckiej. Nie są znane okoliczności, w jakich policja dowiedziała się o ukrywającej się kobiecie. Policjanci, mając dokładne dane odnośnie do Jadwigi Noyman, zastrzelili ją; taki sam los spotkał Władysława Stępnia, a także, po uprzednim pobiciu, Wojciecha Cieślaka. Funkcjonariusze usiłowali także rozstrzelać całą rodzinę Cieślaków, ale ostatecznie odstąpili od tego zamiaru. Ciała Władysława Stępnia i Jadwigi Noyman zostały pochowane na cmentarzu żydowskim w Szczucinie.
Źródła: AIPN, IPN BU, 392/1108, Akta dotyczące ukrywania przez Władysława i Cecylię Stępień, rodzinę Poniewierskich, Cieślaków Jadwigi Noyman w Pacanowie, Orzelcu i Szczucinie, Protokół przesłuchania świadka Cecylii Wleciał, Tarnobrzeg, 13 VII 1992 r., s. 11–14; ibidem, Protokół przesłuchania świadka Stanisławy Niezgody, Tarnobrzeg, 13 VII 1992 r., s. 2124; ibidem, Zaświadczenie Urzędu Gminy Pacanów, Pacanów, 26 II 1992 r., s. 33; ibidem, Opis z księgi zmarłych parafii Szczucin, Szczucin, 28 II 1192 r., s. 35; ibidem, Odpis skrócony aktu zgonu nr 8/1943 (Władysław Stępień), ibidem, Pismo referatu odznaczeń Yad Vashem przy Żydowskim Instytucie Historycznym do GKBZpNP, Warszawa, 6 V 1992 r., s. 50; USC Szczucin, Skrócony odpis aktu zgonu nr 4/1943/ŁS (Cieślak Wojciech).
Autor: Tomasz Domański
