Smugarzewska Zofia, urodzona 20 listopada 1911 r., narodowość polska, wyznanie rzymskokatolickie, działaczka PPS i Polskiej Armii Ludowej, zamieszkała w trakcie okupacji w Warszawie (Warschau), dystrykt warszawski, GG.
Przyczyny, okoliczności i rodzaj represji:
W czasie okupacji niemieckiej Zofia Smugarzewska pomogła Marii Rozenberg wydostać się z getta, a następnie zdobyła dla niej dokumenty na nazwisko Janowska Maria. Wynajęła dla niej mieszkanie i skierowała do koleżanki, kosmetyczki, która nadała Marii „aryjski ”wygląd. Dostarczała jej również potrzebne produkty. Prócz tego organizowała dokumenty dla ludzi ukrywających się przy ul. Bagno. Pomagała w ucieczkach z getta i utrzymywała łączność z przebywającymi tam Żydami. Dzięki pomocy Zofii Maria Rozenberg przeżyła wojnę. Zofia została aresztowana za pomoc ludności żydowskiej. Zamknięto ją w piwnicy razem z innymi osobami. Po trzech dniach została odbita przez ŻOB. 7 lipca 1983 r. Zofia Smugarzewska została uhonorowana tytułem Sprawiedliwej wśród Narodów Świata.
Bibliografia: Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Ratujący Żydów podczas Holocaustu. Polska, t. 2 [N–Ż], red. I. Gutman, red. wyd. pol. D. Libionka, R. Kuwałek, A. Kopciowski, Kraków 2009, s. 668; Sacharewicz J., Wspomnienie o Zofii Smugarzewskiej „Sprawiedliwej wśród Narodów Świata”, „Słowo Żydowskie” 2001, nr 4, s. 27; The Righteous Among The Nations database, http://db.yadvashem.org/righteous/family.html ?language=en&itemId=4017552, dostęp 6 III 2016 r.
Autor: Kamil Bielas
