Skwira Marianna, urodzona 1902 r., rolniczka, narodowość polska. W okresie okupacji zamieszkiwała we wsi Świesielice, Kreishaupt. Starachowice, dystrkt radomski, GG.
Przyczyny, okoliczności i rodzaj represji:
Małżeństwo Franciszek i Marianna Skwirowie jesienią i zimą 1942 r. udzielało pomocy, najczęściej doraźnej, osobom ukrywającym się w lasach, w tym Żydom zbiegłym z gett. 8 grudnia 1942 r. zabudowania Skwirów zostały otoczone przez kilkuosobowy oddział żandarmerii niemieckiej z Górek Ciepielowskich pod dowództwem przypuszczalnie podoficera nazwiskiem Bierner. W momencie najścia policji w domu znajdowała się Marianna wraz z dwojgiem dzieci, szesnastoletnią Wandą oraz trzynastoletnim synem, natomiast Franciszek oraz kilkunastoletnia córka przebywali poza domem. Ponieważ Niemcy oczekiwali w domu Skwirów na skompletowanie całej rodziny, w pewnym momencie dzieciom Skwirów udało się zbiec i schronić w pobliskim lesie. To niewątpliwie uchroniło je od śmierci. Pod koniec dnia Marianna Skwira po nieudanej próbie zwoływania dzieci (do czego ją siłą zmuszono) została zastrzelona. Wanda Skwira w kilka dni później została schwytana przez żandarmów z Górek w miejscowości Pcinolas. Na prośbę sołtysa tej wsi uniknęła jednak egzekucji.
Źródła: AIPN, IPN GK, 163/4, Kwestionariusz o egzekucjach masowych i grobach masowych, Lipsk, 1 X 1945 r., k. 85.
Bibliografia: Młynarczyk J.A., Piątkowski S., Cena poświęcenia. Zbrodnie na Polakach za pomoc udzielaną Żydom w rejonie Ciepielowa, Kraków 2007, s. 106–108; Rejestr miejsc i faktów zbrodni popełnionych przez okupanta hitlerowskiego na ziemiach polskich w latach 1939–1945. Województwo radomskie, Warszawa 1980, s. 180; Zajączkowski W., Martyrs of Charity, Washington D.C. 1988, s. 233.
Autor: Tomasz Domański
