Rusiński Zbigniew, urodzony 16 lutego 1930 r. w Brzeżanach, syn Antoniego i Kazimiery, narodowość polska, uczeń, członek Związku Harcerstwa Polskiego, w trakcie okupacji zamieszkały w Brzeżanach, Kreishaupt. Brzeżany, dystkrykt Galicja, GG.
Przyczyny, okoliczności i rodzaj represji:
Od lipca 1941 r. do czerwca 1944 r. członek Hufca Brzeżany ZHP, organizacyjnie podporządkowanego Batalionowi Brzeżany Armii Krajowej. Zbigniew Rusiński pełnił funkcję łącznikową – dostarczał listy, gazetki, meldunki do sztabu, skrzynek kontaktowych, a także wyznaczonych osób. Jako członek Szarych Szeregów brał udział w małym sabotażu oraz organizowaniu żywności dla ludności getta. Dzięki dobrej znajomości swojego miasta oraz otaczających je wiosek mógł szybko i bezpiecznie dostarczyć przemycaną żywność. Jego misję ułatwiała dobra znajomość języka ukraińskiego. W czerwcu 1943 r. Zbigniew Rusiński brał udział w przerzucaniu żywności do getta. Ustalony wcześniej punkt przerzutowy znajdował się na terenie mleczarni i przedzielonego murem zakładu fotograficznego „Kona”. W trakcie dokonywania czwartego przerzutu produktów spożywczych ukraiński policjant postrzelił Rusińskiego w głowę. Ciężko ranny młody harcerz spadł na stronę getta, gdzie współpracujący z nim Żydzi, dr Feld i Robinek, zaopiekowali się nim. Postrzelonemu udzielono pomocy, opatrzono i ukryto w podziemiach miejscowej synagogi. Po trzech lub czterech dniach został wywieziony z getta, ponieważ Gestapo i żandarmeria rozpoczęły akcje jego przeszukiwania. Do czasu wyzdrowienia mieszkał we Lwowie u Korańskiego przy ul. Krawieckiej. Po dwóch miesiącach powrócił do Brzeżan. 22 października 1981 r. Zbigniew Rusiński został uhonorowany tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata.
Źródła: AYV, M.31.2/2145, Collection of the Righteous Among the Nations Department.
Bibliografia: Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Ratujący Żydów podczas Holocaustu. Polska, t. 2 [N–Ż], red. I. Gutman, red. wyd. pol. D. Libionka, R. Kuwałek, A. Kopciowski, Kraków 2009, s. 628.
Autor: Paweł Niewiński
