Rodzina Kosiorów: Władysław (ok. 42 lata) i Karolina (ok. 40 lat) oraz ich dzieci: Aleksander (ok. 18 lat), Tadeusz (ok. 16 lat), Władysław (ok. 14 lat), Mieczysław (ok. 12 lat), Irena (ok. 10 lat), Adam (ok. 6 lat), narodowość polska, w okresie okupacji zamieszkiwali w Ciepielowie Starym, Kreishaupt. Starachowice, dystrykt radomski, GG.
Rodzina Kowalskich: Adam (ok. 47 lat) i Bronisława (ok. 40 lat) oraz ich dzieci: Janina (ok. 16 lat), Zofia (ok. 12 lat), Stefan (ok. 6 lat), Henryk (ok. 4 lata), Tadeusz (1 rok), narodowość polska, w okresie okupacji zamieszkiwali w Ciepielowie Starym, Kreishaupt. Starachowice, dystrykt radomski, GG.
Rodzina Obuchiewiczów: Piotr (ok. 52 lata) i Helena (ok. 35 lat) oraz ich dzieci: Władysław (ok. 6 lat), Zofia (ok. 4 lata), Janina (ok. 2 lata.) oraz sześciomiesięczny chłopiec, narodowość polska, w okresie okupacji zamieszkiwali w Ciepielowie Starym, Kreishaupt. Starachowice, dystrykt radomski, GG.
Rodzina Kosiorów: Stanisław (ok. 40 lat) i Zofia (ok. 40 lat) oraz ich dzieci: Jan, Mieczysław, Marian i Teresa w wieku od 2 do 10 lat, narodowość polska, w okresie okupacji zamieszkiwali w Rekówce, Kreishaupt. Starachowice, dystrykt radomski, GG. Piotr Skoczylas oraz jego córka Leokadia (ok. 12 lat), narodowość polska, w okresie okupacji zamieszkiwali w Rekówce, Kreishaupt. Starachowice, dystrykt radomski, GG.
Marianna Kiścińska, ok. 70 lat, narodowość polska, w okresie okupacji zamieszkała w Rekówce, Kreishaupt. Starachowice, dystrykt radomski, GG. Henryka Kordula, ok. 10 lat, narodowość polska, w okresie okupacji zamieszkała w Rekówce, Kreishaupt. Starachowice, dystrykt radomski, GG.
Przyczyny, okoliczności i rodzaj represji:
Jesienią 1942 r. w okolicach Ciepielowa co najmniej kilka rodzin udzielało różnorakiej pomocy uciekającym z gett likwidowanych przez Niemców w ramach „Akcji Reinhardt”. W grupie rodzin byli zamieszkujący w miejscowości Rekówka Skoczylasowie i Kosiorowie oraz Kowalscy, Kosiorowie i Obuchiewiczowie z Ciepielowa Starego. Piotr i Helena Obuchiewiczowie udzielali schronienia m.in. nieznanemu z nazwiska właścicielowi zakładu czapniczego w Ciepielowie. Na kilka dni przed akcją niemieckiej policji ukrywani Żydzi opuścili zabudowania Obuchiewiczów i przenieśli się do prowizorycznego obozowiska leśnego. Dwóch Żydów z kolei ukrywali w swoich zabudowaniach Kosiorowie z Ciepielowa. Według słów Józefa Skoczylasa (syna Piotra) we wspólnym domu Kosiorów i Skoczylasów w Rekówce przez tydzień ukrywały się dwie Żydówki z Ciepielowa, a następnie czterech Żydów. Kilku dalszym osobom rodziny udzielały jednorazowego schronienia oraz pomocy żywnościowej. Najprawdopodobniej wskutek donosu, we wczesnych godzinach rannych 6 grudnia 1942 r. gospodarstwo Obuchiewiczów zostało otoczone przez niemieckich policjantów z posterunku w Górkach Ciepielowskich. Jednocześnie policjanci otoczyli zabudowania rodzin Kowalskich i Kosiorów. W trakcie rewizji u Kosiorów policjanci odnaleźli książki pisane w języku jidysz i hebrajskim. Nie wiadomo natomiast, czy podczas przeszukania odkryto obecność dwóch ukrywanych Żydów, czy też przebywając w pobliżu zabudowań, zgłosili się sami. Faktem jest, że podzielili los swoich dobroczyńców. Około godziny 13.00 policjanci rozstrzelali w stodole członków rodziny Kosiorów oraz dwóch ukrywanych Żydów, a następnie podpalili zabudowania. Z płomieni wydostał się ranny – jeden z kilkunastoletnich chłopców, lecz został zatrzymany i z powrotem doprowadzony do palącej się stodoły. Przed opuszczeniem zabudowań Niemcy ograbili je z wartościowych przedmiotów. W tym samym czasie członkowie grupy policyjnej przyprowadzili do domu Obuchiewiczów członków rodzin Kowalskich i ich rozstrzelali. Chwilę później rozstrzelali Obuchiewiczów wraz z dziećmi, a następnie podpalili ich dom. Przypuszczalnie nie wszystkie dzieci zginęły od kul. Z płonącego domu wybiegła i próbowała uciekać Janina Obuchiewicz, została jednak zastrzelona. Równie tragiczny przebieg miały wydarzenia rozgrywające się tego samego dnia, 6 grudnia, w Rekówce. Gospodarstwa spokrewnionych ze sobą rodzin Skoczylasów i Kosiorów zostały otoczone przez żandarmów niemieckich z posterunku w Ciepielowie. Pododdział, który przeprowadził akcje, liczył ok. dziesięciu funkcjonariuszy dowodzonych przez podoficera o nazwisku Bierner. Pomimo wczesnej pory policjanci nie zastali w domu kilku członków wymienionych rodzin. Obecni byli Stanisław i Zofia Kosiorowie z dziećmi oraz Mirosława Kiścińska (teściowa właściciela domu Piotra Skoczylasa) wraz z wnuczką Leokadią Skoczylas. W tym czasie w domu Skoczylasów znajdowała się także Henryka Kordula, która odwiedziła swoją koleżankę Leokadię Skoczylas. Podczas przeszukiwania domu policjanci nie odnaleźli również ukrywanych Żydów, a jedynie książki pisane w języku jidysz, co najprawdopodobniej było wystarczającym dowodem do przeprowadzenia pacyfikacji. Decyzję o zamordowaniu członków rodzin Skoczylasów i Kosiorów podjęło kilku niemieckich żandarmów – przypuszczalnie oficerów, którzy przyjechali na miejsce akcji samochodem osobowym. Ofiary wprowadzano do stodoły Skoczylasów i tam rozstrzeliwano. W czasie dokonywania mordu próbę ucieczki podjęli kilkuletni chłopcy Mieczysław i Jan Kosiorowie, zostali jednak zastrzeleni. Wraz z członkami wspomnianych rodzin zamordowano także Henrykę Kordulę oraz Mirosławę Kiścińską. Tuż przed egzekucją Tomasz Kordula próbował uratować swoją córkę Henrykę, lecz został pobity kolbą od karabinu, a następnie odpędzony przez jednego z żandarmów. Na końcu zamordowany został Piotr Skoczylas, którego Niemcy sprowadzili z miejscowości Tymienica. Dzięki szczęśliwym zbiegom okoliczności śmierci uniknęło troje dzieci Piotra: Jan, Józef i Bronisława Skoczylasowie. Po dokonaniu mordu policjanci obrabowali zabudowania Skoczylasów i Kosiorów, natomiast stodołę wraz z ciałami podpalili. Następnego dnia mieszkańcy Rekówki wydobyli szczątki ciał i pochowali je w wykopanym w pobliżu dole.
Źródła: AIPN Ki, OKBZH, 53/299, Kwestionariusz o egzekucjach masowych i grobach masowych, Lipsko 1 X 1945 r., k. 72–73; AIPN, IPN BU 392/1410, Akta dotyczące zamordowania przez żandarmerię niemiecką za pomoc udzielaną partyzantom Piotra Skoczylasa i jego rodzinę we wsi Rekówka k. Ciepielowa, Adama Kowalskiego wraz z rodziną oraz rodzinę Kosiorów w Ciepielowie Starym, rodzinę Wdowiaków i Wojewódków we wsi Świesielice, Szczepana Laska i jego rodzinę w Tyminicy k. Ciepielowa, małżeństwo Rucińskich, braci Ambroziaków we wsi Podborek i innych, Odpis protokołu przesłuchania świadka Józefa Skoczylasa, Kielce, 26 I 1970, k. 177–181; ibidem, Odpis protokołu przesłuchania świadka Stanisława Bielca, Kielce, 26 I 1970 r., k. 190–197; ibidem, Odpis protokołu przesłuchania świadka Jana Kowalskiego, Kielce, 11 X 1969 r., k. 128–130.
Bibliografia: Bielawski W., Zbrodnie na Polakach dokonane przez hitlerowców za pomoc udzielaną Żydom, Warszawa 1987, s. 69; Datner S., Las sprawiedliwych, Warszawa 1968, s. 90–91; Fajkowski J., Religa J., Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939–1945, Warszawa 1981, s. 305; Fąfara E., Gehenna ludności żydowskiej, Warszawa 1983, s. 395–397; List of Poles Killed Helping Jews During the Holocaust, http://www.holocaustforgotten. com/list.htm, dostęp 21 XII 2018 r.; Młynarczyk J.A., Piątkowski S., Cena poświęcenia. Zbrodnie na Polakach za pomoc udzielaną Żydom w rejonie Ciepielowa, Kraków 2007, s. 102–107; Rejestr miejsc i faktów zbrodni popełnionych przez okupanta hitlerowskiego na ziemiach polskich w latach 1939–1945. Województwo radomskie, Warszawa 1980, s. 35–36, 156; Ten jest z ojczyzny mojej. Polacy z pomocą Żydom 1939–1945, oprac. W. Bartoszewski, Z. Lewinówna, wyd. 4, Warszawa 2013, s. 863; Zajączkowski W., Martyrs of Charity, Washington D.C. 1988, s. 213; Wroński S., Zwolak M., Polacy i Żydzi 1939–1945, Warszawa 1971, s. 371–373.
Autor: Tomasz Domański
