× Zamknij
× zamknij menu

Indeks represjonowanych

Klemens Zofia

Klemens Zofia, urodzona 23 kwietnia 1910 r., narodowość polska, wyznanie rzymskokatolickie, zamieszkała w okresie okupacji w Katowicach, rejencja katowicka, Prowincja Górny Śląsk.

 

Przyczyny, okoliczności i rodzaj represji:

Od wiosny 1943 r. Szmuel Ron (Edek Rozencwajg) ukrywał się w mieszkaniu Zofii Klemens, mieszkającej w Katowicach przy ul. Drzymały 5/6. Zofia dała mu również dokumenty męża Artura Klemensa, który wówczas służył w niemieckim wojsku. Dzięki nim Szmuel mógł swobodnie poruszać się po mieście. W sierpniu 1943 r. Zofia Klemens zgodziła się pomóc w przerzucie przez granicę na Słowację pozostałych przy życiu Żydów z gett z terenu Zagłębia Dąbrowskiego. Mimo znalezienia godnych zaufania przewodników osobiście uczestniczyła w przeprowadzaniu ich przez granicę. Klemens całkowicie poświęciła się ratowaniu Żydów, udzielając schronienia oczekującym na przerzut. Została aresztowana przez Gestapo w styczniu 1944 r. wraz z córką pod zarzutem pomagania Żydom. Nie jest jasne, w jakich okolicznościach funkcjonariusze Gestapo trafili na jej ślad. Początkowo osadzono je w areszcie Gestapo w Katowicach, a następnie przewieziono do Ersatz‑Polizei Gefängnis w Mysłowicach. Klemens została wysłana do obozu koncentracyjnego, skąd ją zwolniono Po zakończeniu II wojny światowej odmówiła przyjęcia od ocalonych pieniędzy za poniesione koszty. Wśród zawdzięczających jej życie byli: Rozencwajg (Ron) Szmuel, Herzberg Dorka, Grosman Adela, Brandes Aron. Zofia Klemens zmarła w 1965 r. 13 października 1964 r. Instytut Yad Vashem nadał Zofii Klemens tytuł Sprawiedliwej wśród Narodów Świata.


Źródła: AŻIH, Dział Dokumentacji Odznaczeń Yad Vashem, 349/24/56, s. 56–57; ibidem, Zbiór relacji z czasów Zagłady, 301/5811, Relacja Zofii Klemens; AYV, M.31.2/85, Collection of the Righteous Among the Nations Department.

Bibliografia: Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Ratujący Żydów podczas Holocaustu. Polska, t. 1 [A–M], red. I. Gutman, red. wyd. pol. D. Libionka, R. Kuwałek, A. Kopciowski, Kraków 2009, s. 297; Ron S., Die Erinnerungen haben mich nie losgelassen – Vom jüdischen Widerstand im besetzten Polen, Frankfurt a. Main 1998; Ten jest z ojczyzny mojej. Polacy z pomocą Żydom 1939–1945, oprac. W. Bartoszewski, Z. Lewinówna, wyd. 3, Warszawa 2007, s. 320–321.

Autor: Monika Taras, Aleksandra Namysło

Wpis pochodzi z:

Rejestr faktów represji na obywatelach polskich za pomoc ludności żydowskiej w okresie II wojny światowej
Opis oraz publikacja w formie PDF