Gruchała Anna, zamieszkała w Dąbrowie Tarnowskiej, Kreishaupt. Tarnow, dystrykt krakowski, GG.
Gruchała Julia, zamieszkała w Dąbrowie Tarnowskiej, Kreishaupt. Tarnow, dystrykt krakowski, GG.
Przyczyny, okoliczności i rodzaj represji:
W trakcie okupacji Anna Gruchała ukrywała dwie rodziny żydowskie – Pinkusa Cizera z żoną Rozalią i synkiem, a także Szifrę z mężem, dwojgiem dzieci i siostrą o nieznanym nazwisku, łącznie osiem osób. W nieznanych bliżej okolicznościach 17 września 1944 r. żandarmi niemieccy z lokalnego posterunku policji dokonali w jej domu przeszukania. Według relacji świadków rodzina Pinkusa Cizera zdołała zbiec w trakcie akcji, pozostali zaś – wraz z Anną Gruchałą – zostali rozstrzelani. Relacje nie są spójne odnośnie do losu Juli Gruchały, według części osób ona także została zastrzelona z ukrywanymi Żydami i teściową, według części zaś trafiła do KL Bergen-Belsen, gdzie poniosła śmierć.
Źródła: AIPN, IPN BU 392/1431, Akta dotyczące ukrywania przez rodzinę Gruchała Fiakra, Pinkusa Cizera z rodziną oraz Szifry z rodziną w Dąbrowie Tarnowskiej.
Bibliografia: Bielawski W., Pilichowski C., Zbrodnie dokonane na Polakach przez hitlerowców za pomoc udzieloną Żydom, Warszawa 1981, s. 28; GKBZHwP, Rejestr miejsc i faktów zbrodni popełnionych przez okupanta hitlerowskiego na ziemiach polskich w latach 1939–1945. Województwo tarnowskie, Warszawa 1984, s. 49; Hera J., Polacy ratujący Żydów. Słownik, Warszawa 2014; http://www.holocaustforgotten.com/list.htm, dostęp 27 II 2015 r.; Kałuski M., Wypełniali przykazanie miłosierdzia. Polski Kościół i polscy katolicy wobec holocaustu, Warszawa 2000, s. 136; Wroński S., Zwolak M., Polacy–Żydzi 1939–1945, Warszawa 1971, s. 344; Zajączkowski W., Martyrs of Charity, Washington D.C. 1988, s. 146.
Autor: Martyna Grądzka-Rejak
