Gniatkowski Wincenty, urodzony 13 stycznia 1897 r. w Wierzbicy, syn Antoniego i Petroneli, narodowość polska, wdowiec, rolnik, zamieszkały w okresie okupacji we wsi Zdania-Galonki, Kreishaupt. Radomsko, dystrykt radomski, GG.
Przyczyny, okoliczności i rodzaj represji:
Od września 1943 r. sześciu członków żydowskiej rodziny Keselmanów: Abraham, Nacia, Heniek, Fredzia, Dora i Alek, ukrywało się w niewielkiej, jednoizbowej chałupie rodziny Gniatkowskich. Prócz schronienia ukrywający się otrzymywali wyżywienie. W bliżej nieokreślonym czasie Gniatkowski został zadenuncjowany przez sąsiada. Niemcy przybyli do gospodarstwa Wincentego Gniatkowskiego i dokonali rewizji. Ponieważ nie znaleźli ukrywających się Żydów, by uzyskać potrzebne informacje, pobili Gniatkowskiego, a także grozili mu zabiciem jego dzieci. Nie wydał on jednak ukrywających się osób. By nie narażać w przyszłości swojej rodziny, wraz z Keselmanami przygotował dla nich podziemny schron na terenie gospodarstwa, w którym odtąd się ukrywali. W trakcie pobytu w schronie umarł Abraham Keselman. Wincenty Gniatkowski wykonał dla niego prowizoryczną trumnę z części wozu i pochował go w pobliskim lesie. Reszta rodziny Keselmanów przeżyła do końca okupacji niemieckiej. 21 maja 1997 r. Wincenty Gniatkowski został uhonorowany tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata.
Źródła: AYV, M.31.2/7365, Collection of the Righteous Among the Nations Department.
Bibliografia: Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Ratujący Żydów podczas Holocaustu. Polska, t. 1 [A–M], red. I. Gutman, red. wyd. pol. D. Libionka, R. Kuwałek, A. Kopciowski, Kraków 2009, s. 188; Aleksiun N., Rodzina Gniatkowskich, https:// sprawiedliwi.org.pl/pl/historie-pomocy/historia-pomocy-rodzina-gniatkowskich, dostęp 13 IV 2019 r.
Autor: Kamil Bielas
