× Zamknij
× zamknij menu

Indeks represjonowanych

Chojnowska z d. Szeszko Helena, Chojnowski Franciszek

Chojnowska z d. Szeszko Helena, urodzona 23 listopada 1911 r. w Chojnowie, córka Antoniego i Emilii, mąż Franciszek, rolniczka, w latach okupacji niemieckiej zamieszkała na kolonii wsi Chojnowo, Landkreis Białystok, Bezirk Bialystok (Okręg Białystok).

Chojnowski Franciszek, urodzony 28 marca 1920 r. w Chojnowie, syn Antoniego i Michaliny, żona Helena z d. Szeszko, rolnik, w latach okupacji niemieckiej zamieszkały na kolonii wsi Chojnowo, Landkreis Białystok, Bezirk Bialystok (Okręg Białystok).

 

Przyczyny, okoliczności i rodzaj represji:

Małżeństwo Chojnowskich mieszkało w latach okupacji niemieckiej razem z córkami oraz z ojcem Franciszka Antonim i jego siostrą Stanisławą. Rodzina udzielała pomocy żywnościowej Żydom, którzy po likwidacji okolicznych gett (listopad 1942 r.) ukrywali się w lasach i na bagnach w pobliżu wsi Chojnowo. Jeden z nich, pochodzący z Trzciannego kowal o imieniu Szmulko, przez jakiś czas mieszkał u Chojnowskich. Pomagał im, zajmując się dzieckiem albo pracując w gospodarstwie. Kiedy w domu pojawiała się obca osoba, chował się w piwnicy znajdującej się pod podłogą kuchni, a na klapie zakrywającej wejście Helena Chojnowska stawiała kołyskę z niemowlęciem. Pewnego dnia na kolonii pojawili się niemieccy żandarmi z posterunku w Trzciannem. Szukali Szmulka, w tym czasie mężczyzny nie było jednak w gospodarstwie (zdążył uciec i ukryć się w lesie). Nie jest jasne, czy przybyli tam wskutek donosu. Franciszek i Helena zostali brutalnie pobici. Wkrótce po tym wydarzeniu Szmulko opuścił Chojnowskich i poszedł szukać innej kryjówki. Helena od tego czasu zaczęła cierpieć na zaburzenia psychiczne. Franciszek został zastrzelony przez żandarmów niemieckich w 1944 r., tuż przed końcem okupacji niemieckiej, najprawdopodobniej za działalność konspiracyjną. Został pochowany na cmentarzu w Trzciannem.


Źródła: AIPN Bi, IPN Bi 1/1029, Pomoc Żydom.

Bibliografia: Monkiewicz W., Za cenę życia. O ratowaniu Żydów w Białostockiem w okresie okupacji niemieckiej [w:] Białostoccy Żydzi, t. 2, red. A. Dobroński, W. Monkiewicz, Białystok 1997; W. Monkiewicz, J. Kowalczyk, Pomoc Żydom w regionie białostockim podczas II wojny światowej, „Studia Podlaskie” 1989, t. 2.

Autor: Anna Pyżewska

Wpis pochodzi z:

Represje za pomoc Żydom na okupowanych ziemiach polskich w czasie II wojny światowej


Opis oraz gdzie kupić