× Zamknij
× zamknij menu

Indeks represjonowanych

Rogińska Janina

Rogińska Janina, urodzona 27 stycznia 1910 r., narodowość polska, zawód: krawcowa, zamieszkała w okresie okupacji w Węgrowie.

 

Przyczyny, okoliczności i rodzaj represji:

Wraz z dwunastoletnią córką Barbarą, od połowy 1942 r. w miejscu swojego zamieszkania przy ówczesnej ulicy Rucheńskiej ukrywała kilkanaście osób narodowości żydowskiej (m.in.: Moszko Ptaka z Węgrowa, Józefa Frydmana z Wyszkowa, Rosenberga oraz trzyosobową rodzinę Jęczmieniów z synem Chaimem). Właściciel domu był świadomy, że Janina Rogińska przechowuje osoby narodowości żydowskiej. W obawie przed konsekwencjami, jakie wykrycie tego faktu mogłoby pociągnąć za sobą, kilkakrotnie prosił, by zaprzestała swojej działalności pomocowej. Przechowywanie Żydów trwało prawie rok do 15 czerwca 1943 r. Prawdopodobnie o udzielanej pomocy doniósł ktoś z mieszkańców miasteczka. W wyniku rewizji przeprowadzonej w gospodarstwie, w którym mieszkała Janina Rogińska, odnalezieni zostali ukrywani przez nią Żydzi. Janina Rogińska została zatrzymana i poddana torturom przez żandarmów niemieckich, a następnie zastrzelona. Rozstrzelani zostali również ukrywani Żydzi. Żandarmi zamierzali rozstrzelać także Barbarę Rogińską. Dzięki wstawiennictwu mieszkańców Węgrowa, tłumaczących, że dziecko na pewno nie miało nic wspólnego z działalnością matki, żandarmi zrezygnowali ze swoich planów. Właściciel domu, w którym mieszkała Janina Rogińska, w dniu obławy pracował poza domem i na wieść o tym, co zaszło w jego zabudowaniach, uciekł. W obawie o swój dalszy los ukrywał się do końca okupacji. Janina Rogińska oraz jej córka Barbara Suchodolska z domu Rogińska zostały uhonorowane tytułami Sprawiedliwych wśród Narodów Świata 13 września 1989 r.


Źródła: AIPN, 392, p. 630; AIPN Bi, 1/892, Akta w sprawie zbrodni popełnionych na terenie pow. Węgrów w latach 1939–1944; AIPN Bi, 1/893, Akta podręczne w sprawach dotyczących zbrodni popełnionych na terenie byłego pow. Węgrów w latach 1941–1944; Akta USC w Wyszkowie. 

Bibliografia: Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Ratujący Żydów podczas Holocaustu. Polska, red. I. Gutman, wydanie polskie, red. D. Libionka, R. Kuwałek, A. Kopciowski, Kraków 2009, t. 2, s. 617.

Autor: Magdalena Dzienis-Todorczuk

Wpis pochodzi z:

Rejestr faktów represji na obywatelach polskich za pomoc ludności żydowskiej w okresie II wojny światowej
Opis oraz publikacja w formie PDF