Osojca Aniela z domu Mgłosiek, urodzona 1914 r. w Okole (powiat iłżecki), córka Michała i Marianny, narodowość polska, wyznanie rzymskokatolickie, mąż Franciszek, zawód: rolniczka, zamieszkała w okresie okupacji w Okole (ówczesny powiat iłżecki, obecnie powiat ostrowiecki).
Osojca Franciszek, urodzony w 1910 r. w Ignacowie (powiat iłżecki), syn Jana i Julianny z domu Poziomek, narodowość polska, wyznanie rzymskokatolickie, żona Aniela z domu Mgłosiek, zawód: rolnik, zamieszkały w okresie okupacji w Okole (powiat iłżecki).
Osojca Zdzisław, urodzony około 1940 r., syn Franciszka i Anieli z domu Mgłosiek, zamieszkały w okresie okupacji w Okole (powiat iłżecki).
Przyczyny, okoliczności i rodzaj represji:
Małżonkowie Franciszek i Aniela Osojca udzielali pomocy osobom narodowości żydowskiej zbiegłym z gett, ukrywającym się od jesieni 1942 r. w lasach sąsiadujących z Okołem (forma udzielonej pomocy oraz dane personalne nieznane). Prawdopodobnie udzielili również schronienia kobiecie narodowości żydowskiej o nazwisku Paterman, mieszkającej w okresie międzywojennym we wsi Łętkowice. 14 grudnia 1942 r.15 w godzinach rannych do Okoła przybyła grupa niemieckich żandarmów z posterunku w Lipsku. Otoczyli gospodarstwo Osojców, a następnie kazali dwóm zatrzymanym przypadkowo mieszkańcom tej wsi wynieść z domu i zabudowań wartościowsze wyposażenie, żywność i zboże. Zastani w gospodarstwie Franciszek i Aniela Osojcowie oraz ich dwuletni syn Zdzisław zostali rozstrzelani na miejscu, a ich dom podpalono.
Źródło: AIPN, Sąd Okręgowy w Radomiu, Akta śledztwa w sprawie zbrodni popełnionych przez Alfonsa Himmla; AIPN Ki, Ds. 7/69: Zbrodnie niemieckie w powiecie lipskim; USC w Bałtowie, Akta metrykalne parafii Pętkowice.
Bibliografia: Fąfara E., Gehenna ludności żydowskiej, Warszawa 1983; Piątkowski S., Zbrodnie żandarmów z posterunku w Lipsku nad Wisłą na Polakach udzielających pomocy Żydom (1942–1943) [w:] „Kto w takich czasach Żydów przechowuje?...” Polacy niosący pomoc ludności żydowskiej w okresie okupacji niemieckiej, red. A. Namysło, Warszawa 2009.
Autor: Sebastian Piątkowski
15 W powojennych materiałach śledczych, a także w literaturze jako data mordu dokonanego na rodzinie Osojców podawany jest 4 grudnia 1942 r. Akty zgonu Franciszka, Anieli i Zdzisława informują, że ich śmierć nastąpiła 14 grudnia 1942 r. i tę właśnie datę należy uznać za właściwą.
