Krysiewicz Władysława, urodzona 3 maja 1907 r., narodowość polska, wyznanie rzymskokatolickie, mąż Stanisław, zawód: rolniczka, zamieszkała w okresie okupacji w kolonii Waniewo (powiat wysokomazowiecki).
Krysiewicz Stanisław, urodzony 16 października 1907 r., narodowość polska, wyznanie rzymskokatolickie, żona Władysława, zawód: rolnik, zamieszkały w okresie okupacji w kolonii Waniewo (powiat wysokomazowiecki).
Przyczyny, okoliczności i rodzaj represji:
Ukrywali osoby narodowości żydowskiej zbiegłe z getta utworzonego przez Niemców w miasteczku Sokoły (Szlomo Jaskółkę, Lejzora i Beniamina Różanowiczów vel Razanowiczów wraz z małżonkami, Żydówkę Olszę oraz nieznaną z imienia i nazwiska Żydówkę z Warszawy). W nocy z 4 na 5 września 1943 r. do gospodarstwa rodziny Krysiewiczów przyjechała grupa żandarmów niemieckich z posterunków w Tykocinie oraz Kobylinie, którzy przeprowadzili rewizję. Niemcy dowiedzieli się o ukrywanych Żydach prawdopodobnie z donosu. W trakcie rewizji obecni byli również członkowie ukraińskiej formacji pomocniczej. Żandarmi zastrzelili Stanisława Krysiewicza i podpalili zabudowania gospodarskie, w których ukrywali się Żydzi. Osoby, które chcąc ratować życie, próbowały wydostać się z płonących budynków, zostały zastrzelone przez żandarmów. Władysławę Krysiewicz żandarmi zabrali na posterunek w Tykocinie, a następnie 10 września 1943 r. zamordowali na cmentarzu żydowskim. Małżeństwo Krysiewiczów zostało uhonorowane tytułami Sprawiedliwych wśród Narodów Świata 25 lipca 1993 r.
Źródło: AIPN Bi, 1/1033, Poczery Pomoc Żydom; AIPN Bi, 1/159, Akta w sprawie zbrodni popełnionych we wsi Czyżew Sutki, kol. Waniewo, Jedwabne pow. Łomża i Łapach; AIPN Bi, 1/738, Akta podręczne w sprawie zamordowania 9 osób na kolonii wsi Waniewo przez żandarmów z Sokół; AIPN Bi, 1/883, Akta główne w sprawie rozstrzelania przez Niemców kilku mężczyzn w Waniewie pow. Sokoły; AIPN Bi, 1/884, Akta podręczne w sprawie rozstrzelania przez Niemców kilku mężczyzn w Waniewie pow. Sokoły; AIPN Bi, S 321/68, Akta spraw dot. zbrodni Wehrmachtu popełnionych na terenie b. pow. Łapy i Mońki; Akta USC w Kobylinie-Borzymach.
Bibliografia: Bielawski W., Zbrodnie na Polakach dokonane przez hitlerowców za pomoc udzielaną Żydom, Warszawa 1987, s. 43; Iranek-Osmecki K., Kto ratuje jedno życie... Polacy i Żydzi 1939–1945, Londyn 1968, s. 279; Kowalewska J., Żydzi Sokolscy [w:] Z Sokołem w herbie, red. A.C. Dobroński, J. Czajkowska, Sokoły 2006; Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Ratujący Żydów podczas Holocaustu. Polska, red. I. Gutman, wydanie polskie, red. D. Libionka, R. Kuwałek, A. Kopciowski, Kraków 2009, t. 1; Kto ratuje jedno życie, ratuje cały świat. Pomoc ludności żydowskiej pod okupacją niemiecką w województwie białostockim. Informator wystawy, red. C. Kuklo, A. Pyżewska, E. Rogalewska, Białystok 2003; Monkiewicz W., Za cenę życia. O ratowaniu Żydów w Białostockiem w okresie okupacji niemieckiej [w:] Białostoccy Żydzi, red. A. Dobroński, W. Monkiewicz, Białystok 1997, t. 2, s. 230; Monkiewicz W., Kowalczyk J., Pomoc Żydom w regionie białostockim podczas II wojny światowej, „Studia Podlaskie”, t. 2, 1989, s. 374; Piotrowski M., Las, który trzeba zasadzić, „Rzeczpospolita”, 8–9 VII 2000; Polacy – Żydzi 1939–1945, oprac. S. Wroński, M. Zwolakowa, Warszawa 1971, s. 425; Rejestr miejsc i faktów zbrodni popełnionych przez okupanta hitlerowskiego na ziemiach polskich w latach 1939–1945, woj. łomżyńskie, Warszawa 1985, s. 248; Ten jest z ojczyzny mojej. Polacy z pomocą Żydom 1939–1945, oprac. W. Bartoszewski, Z. Lewinówna, Kraków 1969, s. 868; Those Who Helped. Polish rescuers of Jews during the Holocaust, cz. 1, Warszawa 1993, s. 52; cz. 3, Warszawa 1997, s. 84.
Autor: Magdalena Dzienis-Todorczuk
